ماهیان جنوب قربانی صید ترال
ماهیان جنوب قربانی صید ترال
ایران آنلاین-يعقوب عليزاده: صيد و صيادي از مشاغل اصلي در استان‌هاي ساحلي است و زندگي مردم به آن گره خورده است، اما در سال‌هاي اخير به دلايل مختلف صيد و صيادي با مشكلات بسياري روبه رو شده است. به‌دنبال ورود فاضلاب به دريا و صيد بي‌رويه ذخاير آبزيان كاهش يافته و صيادي كمتر مقرون به صرفه است. در اين ميان گراني سوخت و ابزار صيد نيز به مشكلات اين شغل دامن زده و صيادان را دلسرد كرده است. اما علاوه بر موارد ذكر شده صيدهاي خارج از فصل و نيز صيد با تكنولوژي‌هاي جديد باعث خسارت‌هاي جبران‌ناپذير به صيادان و نيز آبزيان شده است.
روش‌هايي مانند استفاده از گرگورهايي با منفذ‌هاي كوچك‌تر يا صيد به روش ترال(در اين روش با استفاده از تور به شكل كيسه‌اي كه انتهاي آن كاملا بسته شده است و كشيدن آن توسط شناور ترال در نزديكي بستر كف دريا يا لايه‌هاي ميان آبي و با فاصله از كف دريا نسبت به صيد آبزيان هدف اقدام مي‌شود)، آبزياني صيد مي‌شوند كه ارزش تجاري و اقتصادي ندارند و بازگرداندن آنها به دريا نيز فايده‌اي به حال غني شدن ذخاير آبزيان ندارد.
در روش صيد ترال، معمولا۸۰ تا ۹۰ درصد ماهي‌هاي صيد شده به عنوان دورريز به درياريخته مي‌شود؛ به عبارت ديگر به ازاي صيد هر ۱۰۰ كيلوگرم ميگو،۸۰ تا ۹۰ كيلوگرم انواع گونه‌هاي آبزي ريز و نابالغ صيد مي‌شود. اثرات بسيار مخرب اين روش صيد بر ميزان ذخاير آبزيان خليج‌فارس و متعاقب آن كاهش صيد در منطقه حتي موجب اعتراض گسترده نهادهاي صنفي وابسته به صيادان و درخواست براي لغو صيدترال و نظارت بيشتر بر شناورهاي صيادي شده است.
همه ساله حدود ۴۰ روز قبل ازآغاز صيد رسمي شناورهاي غيرمجاز اقدام به صيد ميگوهايي مي‌كنند كه به دليل ريزبودن (وزن كمتراز ۶ گرم) ارزش تجاري ندارند و عرصه را براي صياداني كه قانونا مجوز صيد دارند خالي مي‌كنند و آنها در فصل صيد چيزي عايدشان نمي‌شود چرا كه صيادان غيرمجاز ترالي كف دريا را نيز خالي كرده‌اند. درحالي‌كه اگر صيادان ترال مقررات اعلام شده ازسوي پژوهشكده شيلات مبني بر اعلام زمان صيد ميگو را رعايت كنند هم ميگوها از لحاظ وزن به وضعيت تجاري براي صيد، مصرف و صادرات مي‌رسند و هم دست دريا تور همه صيادان را پر مي‌كند.
هزار و ۱۰۰ شناور با آغاز فصل صيد براي صيادي راهي دريا مي‌شوند
معاون صيد و بنادر ماهيگيري شيلات استان بوشهر گفت: ۱۲ هزار صياد استان بوشهر از هشتم مرداد تورهاي صيد ميگوي خود را در دريا مي‌گسترانند. عبدالحسن تنگستاني در جمع خبرنگاران با بيان اينكه امسال بيش از يكهزار و ۱۱۰شناور در صيد ميگو مشاركت دارند تصريح كرد: بر اساس تحقيقات به‌عمل آمده عمده توده ميگو در عمق ۱۰تا۲۰متر دريا قرار دارد كه بيشتر لنج‌هاي صيادي در اين عمق به صيد ميگو مشغول مي‌شوند. وي با بيان اينكه صيادن استان بوشهر سال گذشته دو هزار و ۴۰۰تن ميگو از آب‌هاي استان بوشهر صيد كرده‌اند، تاكيد كرد: ۹۳ درصد ميگويي كه در سواحل استان بوشهر صيد مي‌شود از گونه ببري سبز است كه از بهترين گونه‌هاي ميگوي خليج‌فارس است.
وي بيان اينكه صيادان اين استان ۴۰ درصد ميگوي كشور را صيد مي‌كنند، افزود: سال گذشته مدت صيد ميگو در استان بوشهر ۲۸روز بود كه امسال هم پيش‌بيني مي‌شود صيادان استان بوشهر همين مدت به صيد ميگو بپردازند. تنگستاني با تاكيد بر دسترسي بيشتر مردم به خريد ميگو افزود: طبق هماهنگي‌هايي كه با اتحاديه تعاوني صيادان استان بوشهر صورت گرفته، قرار بر اين شده كه براي دسترسي بهتر شهروندان براي خريد ميگو و نظارت در امر توزيع، غرفه‌هايي در بازارچه‌هاي شيلات در سطح استان ايجاد شود.
صيد ترال براي ماهيان ممنوع شده است و براي ميگو ممنوع نيست
عبدالحسين تنگستاني معاون صيد، بنادر و ماهيگير اداره كل شيلات استان بوشهر گفت:در بنادر استان بوشهر صيد به چهار روش صورت مي‌گيرد كه شامل صيد گوشگير،صيد گرگور (قفس)، روش صيد ترال ويژه ميگو و صيد قلابي است و حدود ۱۰ الي ۱۵ صيدگاه در استان بوشهر وجود دارد و تا سال ۷۵ روش صيد ترال ماهي نيز در خليج‌فارس وجود داشت و به دليل مخرب بودن اين روش صيد كه كف روب است و ناخواسته به عمده آبزيان نابالغ كف دريا صدمه وارد مي‌كند روش صيد ترال براي ماهيگيري ممنوع شد و در همان زمان با تخصيص اعتباري تعداد ۴۰ كشتي صيادي مجهز به ترال از رده خارج شدند ولي براي ميگو اين روش صيد همچنان ادامه دارد و اين روش صيد متداول براي صيد ميگو در تمام دنياست و در كشور‌هاي حوزه خليج‌فارس نيز از همين روش صيد استفاده مي‌شود و هم‌‌اكنون فعاليت‌هايي براي استفاده از صيد ضمني و عمل آوري صورت گرفته است.
ترال اگر براي همه صيادان باشد مطلوب است
ناخدا خالد كه در شناوري مجهز به ترال كار مي‌كند گفت: صيد با ترال چند ويژگي دارد اولا زمان صيد در اين روش به دليل كم شدن زمان تور اندازي كوتاه مي‌شود، دوما بازوهاي تور ترال به دليل كم شدن فشار كشش ناشي از حجم صيد مدت بيشتري باز مي‌مانند، سوم اينكه جدا‌سازي صيد با سرعت بيشتري صورت مي‌گيرد و چهارم آسيب بخش انتهايي تور به دليل ورود آبزيان بزرگ‌تر كاهش مي‌يابد به اين دلايل بايد گفت صيد با ترال بسيار مقرون به صرفه‌تر و با ارزش‌تر از ساير روش‌هاي صيد است. اين سخنان در حالي است كه ساير صيادان اغلب با اين روش موافقت ندارند و زماني آن را مطلوب مي‌دانند كه امكان استفاده براي همه صيادان فراهم باشد و نيز همه در فصل مجاز اقدام به صيد كنند.
پيش‌بيني صيد ۲هزار تن ميگو در فصل صيد امسال
وي پيرامون قيمت و نحو عرضه ميگو امسال به بازار گفت: با توجه به تغير ذائقه مردم و گرايش به مصرف آبزيان به عنوان يك منبع پروتيني، بيشتر ميگو صيد شده در استان در داخل استان و كشور مصرف مي‌شود و قيمت آن را ميزان عرضه و تقاضا مشخص مي‌كند و ميزان صيد امسال ۱۵۰۰ تن تا ۲ هزار تن تخمين زده مي‌شود. تنگستاني در ارتباط با چگونگي حفاظت از صيدگاه‌ها در خارج از فصل صيد گفت:كنترل صيد غير مجاز و پايش به همكاري ارگان‌هايي چون درياباني، استانداري‌ها و فرمانداري‌ها نياز دارد تا بر ورود و خروج شناورها كنترل لازم صورت بگيرد. تخلف در زمينه صيادي محروميت‌هاي صيادي و جرايم سنگين براي صيادان مختلف به‌دنبال دارد. معاون صيد و بنادر ماهيگيري شيلات استان بوشهر در ادامه تاكيد كرد: فصل صيد بر اساس تحقيات پژوهشكده ميگوي كشور بر اساس سه فاكتور وزن و اندازه ميگو و ميزان ذخاير صيدگاه‌ها اعلام مي‌شود و به همين دليل تا زماني كه اعلام رسمي نشده صيد غيرقانوني است و با متخلفان برخورد قانوني خواهد شد.
كاهش ۵۰ درصدي مقدار صيد مجاز طي سال‌هاي اخير
حسين شادكامي كارشناس صيد و بهره‌برداري اداره كل شيلات استان بوشهر نيز گفت: استان بوشهر با توجه به اينكه يكي از قطب‌هاي مهم اقتصادي كشور است در شاخص توليدات دريايي مورد توجه همگان است و از دير باز در امر استحصال صيد ميگو مشهور بوده است.
به گفته وي در چند دهه اخير با ميانگين صيد ۱۵۰۰ تن در مدت ۳۰تا ۴۵ روز مجاز براي صيد، بوشهر توانسته است در آمدي سالانه معادل ۱۲ ميليارد تومان را از اين راه حاصل كند و صيد ميگو توانسته است بيش از ساير آبزيان در درآمد حاصل از صيادي نقش ايفا كند.شادكامي افزود: البته دامنه نوسانات صيادي در چند سال اخير كاهش بيش از ۵۰ درصدي مقدار صيد را نشان مي‌دهد و يكي از عوامل تاثير گذار در اين امر، رعايت نكردن قوانين و مقرارت صيد است. وي تاكيد كرد: طي آمارهاي ارائه شده در سال گذشته ۷۰ درصد تخلفات صيادي به روش ترال صورت گرفته است كه در زمان مجاز براي صيد و خارج از آن صورت گرفته است كه اين روش صدمات جبران‌ناپذيري به دريا و آبزيان و ذخاير آن وارد مي‌كند.
شادكامي تصريح كرد: نسبت آبزياني كه فاقد ارزش اقتصادي هستند در روش ترال يك به هفت است، يعني يك هفتم صيد قابل استفاده است و مابقي صيد شامل ماهي‌هاي كوچك و ساير آبزياني است كه به دريا ريخته مي‌شوند و ميزان صيد ضمني در هر فصل بيش از ۲۰ هزار تن تخمين زده مي‌شود كه به دريا ريخته مي‌شوند در نتيجه ضمن صدمه به اكوسيستم دريا فرصت ادامه حيات براي گونه‌هاي با ارزش ماهيان كوچك گرفته مي‌شود و ذخاير آن به ورطه نابودي كشانده مي‌شوند.
به گفته فائو سالانه ۷ ميليون تن ميگو و ماهي در صيد ضمني دور ريخته مي‌شود
وي اذعان كرد: اگر به همين منوال پيش رود به همراه ساير عوامل مانند مسائل زيست‌محيطي، سرازيري فاضلاب‌هاي خانگي و صنعتي به دريا، لرزه‌نگاري‌ها، تخليه آب از كشتي‌هاي غول پيكر نفتي و ساير آلودگي‌هاي صوتي و اكتشافات نفتي و ديگرعوامل در حاشيه نوار ساحلي بايد منتظر نابودي ذخاير زيستگاهي سواحل جنوب بود. فائو به تازگي حجم ماهياني كه در صيد ضمني هر ساله در سراسر جهان، توسط صيادان دور ريخته مي‌شود را ۷ ميليون تن برآورد كرده است.
ترال ميگو بخش عمده از اين دور ريز را شامل مي‌شود و به همين دليل عجيب نيست كه كاهش صيد ضمني و يافتن راه‌هاي استفاده بيشتر از آن مورد نظر قرار گيرد. به گزارش اقتصاد ایران آنلاین تاكنون در خواست‌هايي نيز براي كاهش صيد ضمني گونه‌هايي مانند كوسه‌ها، سفره ماهي‌ها و اسفنج‌ها در صيد ضمني ترال ميگو مانند آنچه در مورد گونه‌هاي در معرض خطر يا حفاظت شده نظير لاك پشت‌ها، مار ماهي‌ها و برخي ماهيان صورت گرفته، وجود دارد.به هر حال هم‌‌اكنون با مواردي كه ذكر شد، مي‌توان گفت چراغ قرمز صيد روشن شده است و ضروري است سازمان‌هاي ملي و بين‌المللي پيش از آنكه دير شود با ايجاد ممنوعيت‌‌ها و تغير روش صيد راه را براي صدمه بيشتر به ذخاير آبزيان خليج‌فارس ببندند
