رودخانه زاب در معرض تخریب قرار دارد /گ

رودخانه زاب در معرض تخریب قرار دارد
خبرنگار مهر، برداشت بی رویه شن و ماسه در برخی از وصول سال به ویژه تابستان از رودخانه زاب سردشت به دلایل و بهانه های مختلف منجر به مرگ و میر آبزیان این رودخانه شده است. بر اساس اعلام کارشناسان محیط زیست این اقدام متاسفانه منجر به تغییر ظرفیت و توان اکولوژیکی این رودخانه مرزی و به صدا در آمدن زنگ هشدار زیست محیطی شده است.
برداشت بی رویه شن و ماسه از رودخانه زاب سردشت در محدوده روستای واوان تا روستای بریسو و تخریب بستر این رود با ارزش طی سالهای اخیر یکی از مشکلات اصلی زیست محیطی منطقه محسوب شده و هشدارهای اداره کل محیط زیست نیز در تجدید نظر موافقت های اصولی برداشت شن و ماسه در این محدوده مثمر ثمر واقع نشده است.
برداشت بی رویه شن و ماسه از بستر این رودخانه علاوه بر تغییر مخرب زمین ها و رودخانه ها، باعث آسیب جدی به تخم ریزی ماهیان ارزشمند و افزایش سیل های مخرب شده، که این امر لزوم برخورد قاطعانه با برداشت کنندگان غیرمجاز و غیرقانونی شن و ماسه از بستر رودخانه های را دو چندان می کند

بر اساس اعلام کارشناسان برداشت شن و ماسه از بستر رودخانه ها به عنوان منبع اصلی تامین مصالح ساختمانی و وابستگی طرحهای عمرانی به مصالح رودخانه ای در مناطق مختلف کشور از جمله آذربایجان غربی شده است که برای جلوگیری از بروز برخی معضلات و پیشگیری از مشکلات جدی بعدی، بهینه کردن برداشت مصالح از رودخانه ها ضروری است

تهدید جدی رودخانه زاب توسط آلاینده ها و برداشت های غیرمجاز شن و ماسه
رئیس اداره حفاظت محیط زیست شهرستان سدرشت گفت: رودخانه زاب سردشت يكي از سرمايه هاي گرانبهاي طبيعي این شهرستان به شمار مي آيد كه در صورت بي توجهي به آلاينده هاي ورودي به آن و برداشت غير مجاز شن و ماسه، در آينده با تهديد جدي روبرو خواهد بود.
کریم خضری در گفتگو با خبرنگار مهر با بیان اینکه اين رودخانه با دبي متوسط 26 متر كعب در ثانيه جزو زيستگاههاي مهم این شهرستان به شمار می رود اظهارداشت: رودخانه زاب از جاذبه هاي گردشگري و پتانسيل هاي زيست محيطي و كشاورزي بسيار بالايي برخوردار است.
وی ادامه داد: متاسفانه طی سالهای اخیر برداشت بی رویه و غیر مجاز شن و ماسه به همراه وارد شدن پساب این واحدها به رودخانه مشکلات زیست محیطی زیادی را موجب شده بود که با تلاش و پیگیری های لازم بحث آلاینده ها و ورود پساب ها کنترل شد اما مشکل برداشت غیرمجاز و بی رویه شن و ماسه از این رودخانه همچنان ادامه دارد.
خضری با اشاره به تشکیل کارگروه مخاطرات زیست محیطی این شهرستان گفت:اين كارگروه با حضور مسئولان ادارات مختلف شهرستان سردشت شامل ادارات آبياري، صنعت، معدن ، تجارت، جهاد كشاورزي ، آب و فاضلاب شهري و روستايي ، منابع طبيعي به دبیری اداره حفاظت محيط زيست سردشت در محل فرمانداري این شهرستان برگزار شده و مسایل مختلف پیش روی این رودخانه مورد بررسی قرار گرفته است.
رئیس اداره محیط زیست سردشت اضافه کرد:در این کارگروه به اهم مسائل و معضلات زيست محيطي رودخانه زاب سردشت بعنوان يكي از اكوسيستم هاي مهم منطقه پرداخت و مقرر شده است که نسبت به تشكيل جلسه با صاحبان واحدهاي شن و ماسه ، تشكيل اكيپ مشترك بازرسي و پايش رودخانه ، برخورد با برداشت هاي بي رويه و غير مجاز اقدام شود

فعالیت 14 واحد شن و ماسه در حوزه آبریز زاب
خضری تعداد واحدهای فعال شن و ماسه در حوزه آبریز حوزه استحفاظی سردشت را 14 واحد عنوان کرد و افزود: در حوزه آبریز حوزه استحفاظي این شهرستان، تعداد 14 واحد شن وماسه در حال فعاليت هستند، واحدهای مذکور ملزم به ارائه برنامه هاي خوداظهاري شده و با آزمايشگاههاي معتمد سازمان حفاظت محیط زیست قرارداد منعقد کرده اند.
وی عنوان کرد: این واحدها در 14 کیلومتری رودخانه زاب مستقر شده اند و سالانه بیشتر از میزان ظرفیت این رودخانه و نیز مجوز برداشتی که دارند شن و ماسه از بستر زاب برداشت می شود.
خضری تعریض رودخانه، افزایش عمق، کاهش آبهای زیرزمینی، آلودگی به همراه تهدید تخم ریزی ماهیان را از مشکلات پیش روی رودخانه زاب در اثر برداشت بی رویه شن و ماسه عنوان و اعلام کرد: واحدهای شن و ماسه شهرستان سردشت در سال جاری 69 بار مورد پایش قرار گرفتند.
رئیس اداره محیط زیست سردشت یاد آور شد: همچنین تاكنون تعداد 9 فقره اخطاريه زيست محيطي جهت رفع آلودگی به واحدهای آلاینده شهرستان صادرشده است و این اداره در كنترل آلودگيها ی ناشي از پساب كارخانه ها توفیق مناسبی داشته است.
خضری در ادامه با اشاره به در دست احدث بودن دو واحد شن و ماسه دیگر در حاشیه رودخانه زاب گفت: متاسفانه این دو واحد بدون مجوز در حاشیه این رودخانه احداث می شود که می تواند در آینده زمینه ساز تشدید مشکلات زیست محیطی شود.
وی با اشاره به ارزش بالای زیست محیطی رودخانه زاب گفت: متاسفانه با وجود اینکه همه نهادهای مسئول در کنترل میزان برداشت شن و ماسه از بستر رودخانه همه توان خود را بکار می گیرد ولی مشکل همچنان ادامه دارد.
با توجه به اینکه مجوز فعالیت شن و ماسه و نیز برداشت مصالح از سوی این واحدها از رودخانه زاب مربوط به سازمان صنعت، تجارت و معدن ی استان می شود خبرنگار مهر پیگیر یشتر مشکل از مسئولان این نهاد شد

مخالفت صنعت، معدن و تجارت آذربایجان با احداث دو واحد جدید شن و ماسه
مسئول واحد شن و ماسه سازمان صنعت، معدن و تجارت آذربایجان غربی در گفتگوی تلفنی با خبرنگار مهر گفت: روال صدور مجوز برداشت از سوی واحدهای فعال پس از مراجعه متقاضی مصالح که بیشتر برای طرح های عمرانی است این سازمان از شرکت آب منطقه ای برای برداشت استعلام می گیرد.
ناصر عباسی ادامه داد: شرکت آب منطقه ای نیز از محیط زیست استعلام می کند بعد از تایید محیط زیست جواب استعلام سازمان صنعت، معدن و تجارت را می دهد اگر در زمینه برداشت شن و ماسه مشکلی وجود داشته باشد تمام ارگانهای ذیربط در جریان هستند.
وی در خصوص احداث دو واحد دیگر شن و ماسه در سردشت نیز گفت: نماینده سازمان صنعت و معدن و تجارت استان در کمیسیون زیربنایی استان با احداث این دو واحد موافقت نکرده است و خود این سازمان نیز با احداث واحد جدید مخالف است.
برداشت این مصالح از بستر رودخانه ها خسارات فراوانی را به اکوسیستم منطقه و همچنین اقتصاد جوامع بشری وارد می کند که این امر رودخانه ها را به عنوان شریان های حیاتی زیست محیطی در معرض دگرگونی های ژرفی قرار داده است و برداشت از آنها باید با احتیاط و در نظر گرفتن اثرات زیست محیطی انجام شود.
به هر روی برداشت بی رویه شن و ماسه از بستر رودخانه باعث اثرات تخریبی برگونه های گیاهی و جانوری رودخانه، زمین های اطراف، پل ها، تاسیسات آبی حاشیه ای و نیز خطرات بالقوه سیل در اثر تغییرات اکولوژیکی می شود که این امر لزوم برخورد قاطع با متخلفان و تجدید نظر مسئولان در برداشت از این منابع را دو چندان می کند