همه ساله در ایام پایانی سال سنت سبزی پلو با ماهی شکم پر یکی از عوامل افزایش تقاضای عرضه و خرید آبزیان است تا این روزها شاهد رونق عیدانه بازار ماهی فروشی در مازندران باشیم

سنت خوردن سبزی پلو و ماهی در شب عید نزد ایرانیان همچنان رایج است و این سنت در استان های شمالی از جمله مازندران که تولید کننده برنج و ماهی است ، مورد توجه ویژه قرار می گیرد.
سبزی پلو با ماهی غذای محلی استان مازندران است که پخت آن با برنج آب کشی و ریختن آن داخل قابلمه ای که ته آن با مقداری نان لواش و سیب زمینی پوشیده می شود ، آغاز می گردد. داخل برنج نیز سبزی هائی مانند شنبلیله ، جعفری و گشنیز خرد شده می ریزند تا تلطیف کننده طعم زمخت ماهی باشد

روش طبخ ماهی شب سال نو نیز در مازندران یکسان است به این ترتیب که ماهی را پس از تمیز کردن ، خرد می کنند و آن را داخل سس آب لیمو ، پیاز ، نمک ، فلفل و رزچوبه و دارچین می خوابانند تا طعم دار شود و دقایقی قبل از صرف غذا ، ماهی را که عمدتا از نوع سفید است سرخ می کنند.
علت انتخاب روش سرخ کردن رای ماهی شب سال نو هم علاوه بر مزه مناسب آن ، سوخاری شدن بخشی از خارهای آن است . ماهی سفید پرخارترین ماهی استخوانی دریای خزر است و خوردن آن نیازمند صرف زمان و حوصله است.
در بعضی از مناطق مازندران مقداری پیاز و سیر را با کمی زردچوبه و فلفل بدون نمک با هم سرخ کرده ، گشنیز ، جعفری و شنبلیله خورد شده ای را که از سبزی پلویی کنار می گذارند ، به آن اضافه کرده و با هم مخلوط و تفت می دهند . این مایع سس مانند را روی ماهی های سرخ شده ریخته و بر روی شعله کم دم می دهند تا مزه سبزی ها هم به خورد ماهی برود.
** تقاضای بالا خرید ماهی بدون افزایش قیمت
گزارش میدانی خبرنگار ایرنا از بازار ماهی فروشان ساری ، بابلسر ، فریدونکنار نشان می دهد که به رغم اینکه طی یک هفته اخیر تقاضا برای خرید انواع ماهی های دریائی و پرورشی بالا بوده است ، اما به دلیل افزایش صید به ویژه ماهی سفید ، قیمت ها چندان نوسانی نداشته و شهروندان و مسافران و گردشگران با خیال آسوده تری نسبت به سال های پیش بساط سبزی پلو و ماهی شب سال نو را فراهم کردند.
این نکته گفتنی است که هم اکنون علاوه بر اینکه چهار هزار صیاد در قالب 53 شرکت تعاونی صیادی پره مشغول صید انواع ماهی استخوانی در دریای خزر هستند ، انواع ماهی های سردآبی و گرمابی نیز در مناطق مختلف این استان در استخرهای ویژه پرورش ماهی ، آببندان ها ، حاشیه رودخانه ها و قفس های دریائی پرورش داده می شود.
اکنون انواع ماهی پرورشی در بازار ماهی فروشان مازندران فراوان تر از ماهی های دریایی است و گاهی تا یک سوم قیمت ماهی های دریائی به فروش می رسند.
ماهی فروشان ساری ، افزایش تقاضا برای ماهی را به طور عمده به دلیل مقایسه قیمت آن با قیمت دیگر مواد پروتئینی نظیر مرغ و گوشت قرمز می دانند و می گویند قیمت ماهی مناسب تر از قیمت گوشت های جایگزین است و در این دوره زمانی نیز سنت خوردن سبزی پلو ماهی تقاضا برای خرید ماهی را افزایش داده است.
به گفته ماهی فروشان ، در حال حاضر بخش عمده ای از ماهیان پرورشی و دریایی هر روز برای فروش به تهران صادر می شود و حتی در مواردی با توجه به صدور ماهی به دیگر شهرها ،بازار ماهی فروشان ساری خالی از ماهی می ماند.
بنابر این گزارش ، در حال حاضر قیمت ماهی سفید دریایی با وزن 600 تا یک کیلو گرم ،کیلویی 120 هزار تا 240هزار ریال است ، انواع ماهیان پرورشی سفید که به آن هامور نیز گفته می شود یکصد هزار ریال ، کپور 70 هزار و آزاد هم 60 هزار ریال عرضه می شود.
انواع ماهی قزل آلا به عنوان ماهیان پرورشی سردآبی رودخانه های هراز آمل و چشمه کیله تنکابن با قیمت 190 تا 210 هزار ریال در هر کیلو گرم به فروش می رسد.
مرضیه سیاری ، یک خانم خانه دار مشهدی ساکن ساری که در حال خرید ماهی شب عید در بازار ماهی فروشی ساری بود به خبرنگار ایرنا گفت : ماهی با سبزی پلو شب عید سنت دیرینه ای است که نشان از طراوت و شادابی دارد.
وی با بیان اینکه ماهی شب عید باید درشت باشد تا انواع سبزی مورد نظر در آن قرار بگیرد ، افزود : امروز قیمت ماهی به نسبت هفته های گذشته مناسب تر شده است.
یکی از فروشندگان ماهییان دریائی در بازار ماهی فریدونکنار هم به خبرنگار ایرنا گفت که از یک هفته پیش تا کنون بخش عمده ای از ماهیان تولیدی استان به تهران صادر می شود .
خسرو حسین زاده افزود : ماهی سفید دریایی بیشترین طرفدار و تقاضا را برای خوردن سبزی پلو با ماهی دارد و این گونه نیز به وفور در بازار موجود است.
** افزایش هفت درصدی صید و کاهش قیمت ها در بازار ماهی مازندران
مدیر کل شیلات مازندران به خبرنگار ایرنا گفت که از ابتدای صید یکهزار و 800 تن انواع ماهیان شامل سفید ، کفال و کپور در آب های مازندرانی دریای خزر صید شد که نسبت به مدت مشابه سال قبل حدود هفت درصد بیشتر است.
حسینعلی رستمی با اشاره به وضعیت مناسب آب و هوایی دریای خزر در روزهای پایانی سال افزود: این امر سبب شد تا مقدار صید ماهیان سفید دریایی بیشتر شود.
وی اظهار داشت : با توجه به تکثیر مصنوعی و رها سازی بیش از 90میلیون قطعه بچه ماهی ، وضعیت صید امسال بهتر از سال قبل است.
بر اساس آمار شیلات مازندران پارسال نیز 2هزارو300 تن انواع ماهی در سواحل مازندران در دریای خزر صید شد که یکهزارو 42تن از ماهیان صید شده از گونه سفید و 982تن کفال و مابقی کپور و دیگر گونه ها بوده است.
صید و ماهیگیری در سواحل دریای خزر به روش ' پره ' است به این صورت که تورهایی با ارتفاع هفت تا 10 متر و به طول یک هزار و 200 متر به کمک یک قایق به صورت نیم دایره در فاصله مشخصی از ساحل دریا ( 14 متری عمق دریا ) ریخته و پس از انباشته شدن از ماهیان استخوانی شامل گونه های کفال، سفید و کپور، به وسیله تراکتور به ساحل کشیده می‎شود.
سر صیاد ، فوکا پوش ( صیادان باچکمه های بلند) تور ریز ، چینت چی ( مرمت کار تور ) قایقران و تراکتور ران از نیروهای اصلی در انجام صیادی پره هستند.
گونه های کفال، ماهی سفید و کپور عمده ترین ماهیان استخوانی دریای خزر هستند که توسط ماهیگیران صید و در بازار عرضه می شود.
چهار هزارو 200 صیاد استان مازندران در قالب 54شرکت تعاونی صیادی پره در 338کیلومتر از سواحل خزر استان مشغول ماهیگیری هستند.
مدیرکل شیلات مازندران وضعیت تولید و پرورش ماهیان پرورشی سال جاری استان را مطلوب توصیف کرد و گفت: 650قطعه آببندان با وسعت بیش از 16هزار هکتار و حجم ذخیره آبی معادل350میلیون متر مکعب موجود است که در سال های اخیر با اجرای پروژه اصلاح و مرمت و بازسازی و افزایش حجم ذخیره آبی آببندان‌ها علاوه بر مصارف زراعی در پرورش ماهی نیز مورد استفاده قرار می گیرند.
رستمی افزود: امسال 40هزار و 300تن ماهیان گرم آبی در آببندان مازندران تولید و روانه بازار شده است.
رستمی به وجود 12 بازار بهداشتی عرضه ماهی در استان اشاره کرد و گفت: بالا بردن کیفیت محصولات و سازگار کردن ذائقه مصرف کنندگان با انواع ماهی از اهداف ایجاد بازار بهداشتی ماهی است.
مدیرکل شیلات استان مازندران افزود: مصرف سرانه ماهی دراستان از حدود 11کیلو گرم سال 1387 به حدود 14کیلو گرم در سال جاری رسیده است

منبع : ایرنا